نام حلقه: پدیدارشناسی روح هگل

گرداننده: روژین مازوجی

شرح فعالیت‌ها: پدیدارشناسی روح را شاید بتوان، در یک بیان کوتاه، آن‌گونه که خود هگل در آگهی تبلیغاتی‌اش برای این اثر (چاپ‌شده در ژوئیه‌ی ۱۸۰۷ در روزنامه‌ی بامبرگر) نوشته، تلاشی دانست برای نظم‌دهی علمی به نمودهایی که در نگاه نخست آشفته، درهم و بی‌سامان به نظر می‌رسند.

در این خوانش جمعی، ما ادعای بیشتری نداریم جز اینکه ناظرِ خودآشکارگی تدریجیِ همین نظم باشیم. بی‌آنکه بخواهیم از پیش معنایی را تحمیل کنیم یا به نتیجه‌ای از پیش‌معلوم برسیم. 

قرار است هر هفته ۱۰ صفحه از The Phenomenology of Spirit را به زبان انگلیسی و از روی ترجمه‌ی زیر بخوانیم:

G. W. F. Hegel, The Phenomenology of Spirit

Translated by Terry Pinkard

Cambridge University Press, 2018

زمان تشکیل جلسات: پنجشنبه‌ها ساعت ۸:۳۰ شب به وقت ایران / ساعت ۱۰ صبح به وقت ساحل غربی PDT

فهرست خواندنی‌ها

نام حلقه: خوانش کتاب «بین‌الملل فمینیستی»

گرداننده: عاطفه رنگریز

شرح فعالیت‌ها: در این حلقه به مطالعه کتاب «بین‌الملل فمینیستی» اثر ورونیکا گاگو که به تازگی توسط جمعی از زنان در ایران منتشر شده است میپردازیم. این کتاب شامل هشت فصل است که اشکال اعتصاب را از منظر اقتصاد فمینیستی ارزیابی می کند. این کتاب در «موقعیت» اعتصابی نوشته شده است یا به بیانی بهتر، در این کتاب کنش از نظریه جدا نیست، چنان که نویسنده ایده‌هایش را در ارتباط با گروه‌های در حال اعتصاب پرورانده و نوشته است. از ویژگی‌های مهم این کتاب تحلیل اقتصاد فمینیستی از وجوه اشکال کار است و اعتصاب را فرایندی متصور می‌شود که افق‌های جدیدی از مبارزه در مکان‌های مختلف را عملی می‌کند. از آنجا که این کتاب با نظریه‌های دلوز، مارکس، رزا لوکزامبورگ و دیگران پیوند خورده است، خوانش جمعی آن با هدف بحث و تحلیل است. 

در هر جلسه، با تکیه بر نیمی از یک فصل به گفتگو و هم‌اندیشی می‌پردازیم. شرکت در جلسات برای عموم علاقه‌مندان آزاد است.

جلسات: به تعداد ۱۶ جلسه، هر دو هفته یک بار 

منبع: کتاب «بین الملل فمینیستی» اثر ورونیکا گاگو

نام حلقه: رمان وداع با اسلحه

گرداننده: مهدی ابراهیم‌پور

شرح فعالیت‌ها: در این حلقه رمان وداع با اسلحه اثر ارنست همینگوی را با هم می‌خوانیم. هرکدام از اعضای حلقه مختارند که متن اصلی انگلیسی یا ترجمه‌ی فارسی کتاب را بخوانند. جلسات هر دو هفته یک بار، به مدت یک ساعت، در روزها و زمان‌هایی که اعضا توافق خواهند کرد، از طریق گوگل میت برگزار خواهد شد. اعضای حلقه، متن تعیین شده‌ی رمان که حدوداً هفتاد صفحه برای دو هفته خواهد بود (روزانه ۵ صفحه) را قبل از جلسه می‌خوانند و در جلسه‌ی آنلاین درباره‌ی داستان و حواشی آن با هم گفتگو می‌کنند. متن تعیین شده‌ی رمان برای هر جلسه از این قرار است:

• جلسه‌ی اول: از ابتدا تا انتهای بخش ۱۲

• جلسه‌ی دوم: از ابتدای بخش ۱۳ تا انتهای بخش ۲۴

• جلسه‌ی سوم: از ابتدای بخش ۲۵ تا انتهای بخش ۳۲

• جلسه‌ی چهارم: از ابتدای بخش ۳۳ تا انتهای کتاب

بنابراین، کل رمان را در ۸ هفته با هم خواهیم خواند.

پس از اتمام رمان، اعضای علاقه‌مند بخش‌هایی از کتاب‌های New Essays on A Farewell to Arms و Teaching Hemingway's A Farewell to Arms را در طی ۲ یا ۳ جلسه خواهند خواند تا اطلاعات بیشتری راجع به این رمان کسب کنند. خواندن این متون و شرکت در جلسات بحث راجع به آن‌ها اختیاری است.

این حلقه برای عموم علاقه‌مندان در نظر گرفته شده و مشارکت در آن نیاز به تخصص خاصی ندارد.

نام حلقه: تصمیم گیری: تاب آوری، شایستگی و قدرت

گرداننده: سعید افراسیابی

شرح فعالیت‌ها: تصمیم‌گیری در سازمان‌ها و نهادهای عمومی دست اندرکاران را با چالشی اساسی روبرو می کند: رسیدن به تصمیمی که هم مفید و دقیق باشد، هم مورد توافق همه قرار گیرد و هم در بازه زمانی مناسبی بدست بیاید، اگر نگوییم غبرممکن، ولی بسیار دشوار است. گرچه استعداد، ذکاوت و تجربه می توانند در رسیدن به تصمیمات خوب و تحقق اهداف مفید باشند، ولی نمی توان این ویژگی ها را پیشنیاز ورود به هیات های تصمیم گیری دانست. و البته ناگفته نماند که مشارکت در تصمیمگیری به معنای داشتن سهمی در قدرت است و در نتیجه تصمیمگیری ذاتاً یک امر سیاسی است. 

من یک مهندس هستم که گاه و بی گاه با چالش مشارکت در تصمیمگیری روبرو می شوم. امیدوارم که به همراه شما بتوانیم در این گروه به مطالعه، گفتگو و کنکاش در مساله ی تصمیمگیری بپردازیم. بخش بزرگی از این فعالیت مشترک، مطالعه ی کتاب، بررسی نمونه های واقعی و البته گفتگو خواهد بود.

در این حلقه کتاب زیر را مطالعه و درباره‌ی آن با هم صحبت می‌کنیم:

Administrative Behavior: a Study of Decision-Making Processes in Administrative Organization

Herbert A. Simon, 1947

4th edition, 1997

نام حلقه: آب، انرژی و امپریالیسم:‌ حلقهٔ مطالعات پسااستعماری آب، انرژی و محیط زیست

گرداننده: عطا حشمتی

شرح فعالیت‌ها: از آنجا که آب، انرژی و محیط زیست از جمله مسائل بحرانی و روزآمد جامعهٔ ایران است، یک نگاه انسانی و انتقادی به این مسائل می‌تواند مکملی ضروری به رویکردهای مهندسی و تکنولوژی‌محور باشد. بدین منظور، این حلقه می‌کوشد فضایی برای خوانش، بحث و بررسیِ بخشی از مطالعات تاریخی، انسان‌شناختی و جامعه‌شناختی در کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا، با اولویت دادن به مطالعات سطح اول این حوزه در ایران، فراهم کند. هدف از این حلقه، ایجاد فضای گفتگوی بین رشته ای در این موضوعات با مشارکت افرادی با پیش‌زمینهٔ مهندسی و علوم پایه و دعوت به عمیق‌تر شدن در ابعاد انسانی، سیاسی و اجتماعی است.

یک فهرست اولیه از مقالات و کتاب‌های مرتبط با این موضوع تهیه شده است. اعضای حلقه می‌توانند از میان این فهرست، مقالات مهم‌تر و جالب‌تر را انتخاب کرده و به صورت دوهفتگی یا ماهیانه آن را مطالعه کرده و در یک جلسهٔ دوساعته درباره اش گفتگو کنند. 

فهرست خواندنی ها

نام حلقه: خوانش نقد عقل محض

گرداننده: روژین مازوجی

شرح فعالیت‌ها: کانت نه‌تنها نقشی تعیین‌کننده در پروژه‌ی روشنگری قرون هفدهم و هجدهم ایفا کرد، بلکه خدمت او به خود فلسفه نیز بی‌شک کمتر از آن نبود. چنان‌که ارنست کاسیرر درباره‌ی پروژه‌ی نقد کانت می‌گوید:

"با کانت، فلسفه به محدودیت‌های خود آگاه شد و از طریق همین آگاهی، قدرت واقعی خود را به دست آورد."

همچنین، مارتین هایدگر در تحلیل خود از اندیشه‌ی کانت چنین اظهار می‌کند:

"عظمت کانت در کشف مفهوم استعلایی است، که فلسفه را به بنیادی‌ترین پرسش خود، یعنی شرایط امکان تجربه، هدایت کرد."

همان‌طور که وایتهد به‌درستی اشاره کرده بود که کل تاریخ فلسفه چیزی جز پاورقی‌هایی بر افلاطون نیست، می‌توان گفت که فلسفه‌ی پساکانتی نیز مجموعه‌ای از حاشیه‌نویسی‌ها، تفسیرها و پاسخ‌هایی به کانت است. از همین رو، تصمیم گرفتیم به‌جای پراکنده‌خوانی و ارجاع‌های موردی به بخش‌های مختلف نقد عقل محض، بستری فراهم کنیم که در آن این اثر را به‌صورت نظام‌مند (in its systematicity) بخوانیم و ساختار معمارانه (architectonic) آن را درک کنیم.

بر این اساس، هر هفته یک‌بار گرد هم می‌آییم و در هر جلسه، حدود ۱۰ صفحه از متن کانت را با دقت و شکیبایی می‌خوانیم و پیش می‌رویم. پیش‌نیازهای این خوانش جمعی، تسلط به زبان انگلیسی و آشنایی مقدماتی با فلسفه‌ی کانت است. متنی که به‌عنوان منبع مطالعه از آن استفاده می‌کنیم، نسخه‌ی کمبریج با ترجمه‌ی پل گایر و آلن وود است.

Critique of Pure Reason, Immanuel Kant; translated and edited by Paul Guyer and Allen W. Wood, Cambridge University Press, 1998

فهرست خواندنی ها

نام حلقه: کتاب چالش هایک

گرداننده: سروش معروضی

شرح فعالیت‌ها: در این حلقه کتاب «چالشِ هایک» نوشته‌ی «بروس کالدور» را می‌خوانیم. این کتاب به شرح زندگی و آثار «فریدریش هایک»، اقتصاددان، فیلسوف و نظریه پرداز اجتماعیِ اتریشی، می‌پردازد. هایک از دوستان نزدیک به «لودویگ وون میزس»، اقتصاددان اتریشی، و «کارل پاپر»، فیلسوف علم اتریشی-انگلیسی بود. این کتاب در پاسخ به یک معما نوشته شده است: چطور هایک آثار هر دو دوست خود را می‌ستود، حال آنکه آن‌ها نقطه نظراتی بسیار متفاوت (و در پاره ای از موارد متضاد) داشتند؟ قسمت اول کتاب زمینه‌ی شرح زندگی و آثار هایک را فراهم می‌آورد؛ از تاریخ رشد و تحولات مکتب اتریشی می گوید، و اینکه چطور این مکتب اقتصادی در پاسخی به تاریخ‌گرایی آلمانی، سوسیالیسم و پازیتیویسم شکل گرفت. قسمت دوم بر هایک متمرکز می‌شود و سیر تحول فکری وی را شرح می‌دهد. قسمت سوم مروری بر نقطه‌نظرات و رویکردهای هایک می‌کند و به جمع‌بندی می‌پردازد.

این کتاب حاوی ۱۵ فصل است. در این حلقه در مجموع ۶ نشست خواهیم داشت. در جلسه‌ی اول با نگاه یکدیگر به اقتصاد و فلسفه آشنا می‌شویم و زمان جلسات را به کمک یکدیگر مشخص می‌کنیم. سپس در هر یک از جلسات بعدی ۳ فصل از کتاب را با یکدیگر به بحث می‌گذاریم.

اعضای این حلقه نیاز به پیشنیازی نخواهند داشت اما باید دانشجو، فارغ‌التحصیل یا شاغل در یکی از رشته‌های علوم اجتماعی یا انسانی باشند. این جلسات بخصوص برای علاقه‌مندان به مطالعه یا تحقیق در حوزه‌های تاریخ عقاید اقتصادی، فلسفه‌ی اقتصاد، تاریخ فلسفه‌ی تحلیلی، فلسفه سیاسی یا اقتصاد سیاسی مفید خواهد بود