جلسه ۳۵- ویژگی‌های کالبدی فضای آموزشی منطبق بر روان‌شناسی تعلیم و تربیت، با رویکرد انسان‌گرا

چکیده: 

نظام‌های آموزشی نوین، مانند رویکرد انسان‌گرا به تعلیم و تربیت، اقتضائاتی بسیار متفاوت با ویژگی‌های کیفی و کالبدی محیط‌هایی که برای دهه‌های متوالی به عنوان محیط آموزشی در کشور ما شناخته شده‌اند، دارند. این پژوهش، در پی شناخت ویژگی‌هایی برای معماری مدرسه‌ای است که مناسب روی دادن رویکرد آموزشی تعلیم و تربیت انسان‌گرا باشد. راه دستیابی به سوی این هدف، از مسیر شناخت جنبه‌های مختلف دیدگاه‌های آموزشی گذر می‌کند. این هدف، از راه شناخت دیدگاه‌های نظری فلسفی (که عمده‌ترین آ‌ن‌ها در ارتباط با آموزش و پرورش، عبارتند از آرمان‌گرایی، واقعیت‌گرایی، طبیعت‌گرایی، و خردگرایی) و روان‌شناسی تعلیم و تربیت مرتب بر آن‌ها (که عمده‌ترین آن‌ها عبارتند از رویکردهای رفتارگرایی، شناخت‌گرایی، عملکرد‌گرایی و انسان‌گرایی)، و آشنایی با گفتمان‌هایی که منجر به شکل‌گیری این نظرات تربیتی شده است میسر شده است. 

دستاورد این پژوهش، پیشنهاد راهبردهایی است برای طراحی فضای کالبدی بنایی که پشتیبان نظام آموزشی انسان‌گرا باشد. 

این پژوهش با مقایسه‌ی دستاوردهای حاصل نگرش‌های فلسفی در حیطه‌ی آموزش و پرورش از طریق بازتاب آن‌ها در رویکردهای تعلیم و تربیت، به بررسی جایگاه ارکان آموزش (یادگیرنده، آموزگار، برنامه‌ی درسی، ارزشیابی) می‌پردازد و با برگزیدن رویکرد انسان‌گرا در تعلیم و تربیت و بررسی اقتضائات آن، به ارائه‌ی پیشنهادات کالبدی در طراحی معماری که ظرف مورد نیاز برای تحقق این نگرش و اهداف آن را فراهم کند، ارائه می‌دهد. علاوه بر مطالعات نظری و استخراج ویژگی‌های کالبدی مورد نیاز رویکرد مورد نظر، دیاگرام‌های پیشنهادی برای طراحی معماری ارائه شده است. 

معرفی سخنران: 

لاله عنبری تحصیلات خود در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد در رشته‌ی معماری را در ایران به پایان برد و اکنون به مدت چهار سال است که ساکن آلمان می‌باشد.. قسمت عمده‌ای از فعالیت حرفه‌ای  او در زمینه‌ی معماری معطوف به پژوهش بوده است و همچنین به خاطر دغدغه‌مندی و علاقه‌مندی شخصی، مشغول به مطالعاتی در زمینه‌های روان‌شناسی، جامعه‌شناسی، جامعه‌شناسی شهری، تفکر انتقادی، اقتصاد سیاسی و سیاست بوده‌ است. نخستین کار حرفه‌ای   او در زمینه‌ی معماری، کار در گروه تدوین و تالیف «استانداردهای برنامه‌ریزی و طراحی بیمارستان ایمن» می‌شود. این مجموعه کتاب‌ها، به سفارش «وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی»، اکنون به شکل فراگیر در کل کشور مرجع طراحی و همچنین تایید فضاهای درمانی برای وزارت بهداشت به شمار می‌روند. موضوع پایان‌نامه‌ی دوره‌ی کارشناسی ارشد  لاله را «ویژگی‌های کالبدی فضای آموزشی منطبق بر روان‌شناسی تعلیم و تربیت، با رویکرد انسان‌گرا» بوده است. برای این پژوهش مطالعات گسترده‌ای در زمینه‌ی سیستم‌های آموزشی، مبانی فلسفی آموزش و رویکردهای آموزشی، به خصوص برای کودکان  داشته است. از دیگر موضوعات مورد علاقه‌  او همچنین مطالعات فمینیستی است که علاوه بر یادداشت‌هایی برای رسانه‌ها و فعالیت‌های مدنی، در مقاله‌ای در این زمینه در تقاطع با رشته‌ی معماری و در ارتباط با فضاهای شهری هم مشارکت  داشته است. علاوه بر این زمینه‌های پژوهشی، همچنین به شکل مداوم در فعالیت داوطلبانه‌ی اجتماعی، مدنی و سیاسی مشارکت  داشته است. این مساله، ناشی از دغدغه‌های شخصی من برای داشتن جامعه‌ی انسانی بهتر و تلاش برای یافتن نقش خودش به عنوان یک فرد در این زمینه ناشی شده است که شامل گستره‌ای از کمک میدانی برای زلزله زدگان تا فعالیت برای دستفروشان شهری و تاسیس گروه دستاورد، همکاری کوتاه مدت با گروه یک شهر و فعالیت برای گروه های مدنی و مستقل برای شورای شهر را شامل می‌شود.